Pociąg TLK 54108 "Pojezierze" (Gdynia Główna - Katowice) przejeżdża przez Białystok Bacieczki, 2012 (fot. Tomasz Galicki)
Pociąg TLK 54108 "Pojezierze" (Gdynia Główna - Katowice) przejeżdża przez Białystok Bacieczki, 2012 (fot. Tomasz Galicki)
Tomasz Galicki Tomasz Galicki
564
BLOG

Jak doprowadzono do zapaści przewozy międzywojewódzkie? - cz. 2

Tomasz Galicki Tomasz Galicki Gospodarka Obserwuj notkę 6

Zgodnie z obietnicą, chciałbym tym razem skupić się na skutkach, jakie przyniosło wydzielenie dalekobieżnych przewozów krajowych ze spółki (PKP) Przewozy Regionalne do PKP Intercity na przykładzie województw: podlaskiego i warmińsko-mazurskiego.

Na wstępie chciałbym zaznaczyć, iż napisałem już kilka dni temu na ten temat, poruszając jednak ogólne kwestie związane z transferem pociągów pospiesznych do spółki PKP IC.

Padło tam (z mojej strony) retoryczne pytanie odnoszące się do finansowych możliwości utrzymania wszystkich dotychczasowych pociągów pospiesznych przez spółkę PKP Intercity. W mojej ocenie, było to wątpliwe, z uwagi na fakt pojawiających się już w roku 2006 informacji o zmniejszeniu dotacji na połączenia dalekobieżne po ich przejęciu:

Projekt zakłada, że większość pociągów uda się utrzymać dzięki wpływom z biletów. Natomiast na te, które nie są w stanie na siebie zarobić, potrzebna będzie dotacja z budżetu państwa. Ale będzie to dwukrotnie mniej niż obecne 240 mln zł na połączenia krajowe i międzynarodowe.

Ówczesny prezes spółki, p. Jacek Prześluga następująco uzasadniał potrzebę zmian:

Na rynku kolejowych przewozów pasażerskich panuje chaos. Wszyscy robią wszystko. Długie trasy, krajowe i międzynarodowe, obsługują dwie spółki. To powoduje zamęt, rozkłady jazdy się nie uzupełniają, oferty biletowe nie są spójne, a pasażerowie gubią się i w rezultacie rezygnują z usług. Dlatego warto pomyśleć o nowym podziale obowiązków.

Zgodziłbym się z p. Prześlugą w jednej sprawie - ilości przewoźników obsługujących połączenia dalekobieżne, zarówno krajowe, jak i międzynarodowe. Byłem i nadal pozostaję zwolennikiem wydzielenia wyłącznie trzech podmiotów z dawnego przedsiębiorstwa państwowego PKP: 1) przewozów pasażerskich, 2) przewozów towarowych oraz 3) infrastruktury kolejowej, energetyki i telekomunikacji (w jednym). Pod kontrolą państwa powinien pozostać wyłącznie podmiot 3). Taki podział byłby klarowny i gdyby go zrealizowano, nie trzeba byłoby myśleć o nowym podziale obowiązków.

Kilkanaście miesięcy później mówiono już o przygotowanych przez rząd JE Donalda Tuska  "analizach i wyliczeniach", wedle których taka operacja jest opłacalna i pozwoli spółce wejść na Giełdę Papierów Wartościowych.

W 2008 roku nie wiedziałem jednak o (przemilczanym) zadłużeniu PKP IC wobec Przewozów Regionalnych (na kwotę 70 mln złotych), PKP Polskich Linii Kolejowych (161 mln złotych). Warto przy tym zwrócić uwagę, iż zadłużenie Intercity wobec spółek infrastrukturalnych było większe, niż Przewozów Regionalnych wobec tych samych podmiotów. Gwarancja poprawy jakości usług przewozowych była więc deklaracją pisaną palcem po wodzie.

Co zmieniło się w przewozach międzywojewódzkich po roku 2008?

Jak już wspomniałem w analogicznym artykule, tuż po wprowadzeniu nowego rozkładu jazdy pociągów 2008/2009 zmiany miały charakter jedynie czysto kosmetyczny. Zmienił się wyłącznie operator połączeń dalekobieżnych. Wzrosły jednak ceny biletów normalnych. Kategoryzacja pociągów pozostała (póki co) niezmienna.

Prawdziwa rewolucja zaczęła się od wdrożenia w życie rozkładu jazdy 2009/2010. Od tej chwili wszystkie dotychczasowe krajowe pociągi pospieszne stały się pociągami TLK (Tanich Linii Kolejowych) i utraciły swoje nazwy (np. P 18104/5 "Rybak" stał się tylko TLK 18104/5). Pasażerowie przyzwyczajeni do konkretnych nazw pociągów musieli (na jakiś czas) się z nimi pożegnać. Kategorię pociągów pospiesznych zachowały wyłącznie połączenia międzynarodowe kursujące w takiej taryfie przed 13 grudnia 2009 roku. Takie ujednolicenie nie przyniosło jednak spodziewanego porządku w głowach pasażerów. Sam byłem świadkiem sytuacji, w której jedna z młodych pań kupowała w kasie biletowej białostockiego dworca, bilet na pociąg do Warszawy: - Poproszę studencki do Warszawy Centralnej... - prosi studentka. -A na jaki pociąg? TLK? - pyta kasjerka. - No, na pośpieszny... A co to takiego TLK? - dopytuje zaskoczona dziewczyna. Na szczęscie młodej kobiecie udało się w końcu kupić bilet. Minęło sporo czasu, zanim pasażerowie dotychczasowych pociągów pospiesznych przyzwyczaili się kupować bilety na pociągi "Te-eL-Ka".

Natomiast pociągi kwalifikowane (Ex, IC) połączono we wspólną kategorię EIC (Ekspress InterCity), co nie przekładało się zawsze na poprawę konfortu podróży. Przykładem tego może być EIC "Małopolska" relacji Gdynia Główna - Przemyśl Główny - Gdynia Główna złożony z wagonów osobowych typu 111A i 112A (stosowanych w zwyczajnych pociągach pospiesznych i TLK !). Podróżni musieli więc słono przepłacać za gorszy komfort podróży jadąc (formalnie) pociągiem kategorii EIC. Dopiero, w połowie roku 2011 spółka (pod wodzą nowego prezesa p. Janusza Malinowskiego) przywróciła kategorię pociągów ekspresowych (Ex) właśnie ze względu na deficyt taboru o najwyższym komforcie jazdy (typu Z1, Z2 etc.).

Skutek reorganizacji przewozów dalekobieżnych dla Podlasia oraz Warmii i Mazur

Jak już wcześniej wspomniałem, zmiany nie następowały w sposób błyskawiczny. Ilość połączeń spółki PKP IC kursujących w północno-wschodniej Polsce pozostawała mniej więcej na tym samym poziomie. Dopiero wraz z wejściem w życie 13 grudnia 2009 roku nowego rozkładu jazdy pociągów, oferta przewozowa znacząco się pogorszyła. Zmiany te najmocniej odczuli mieszkańcy Suwałk, Sokółki, a także kilku mazurskich miast (m.in. Ełku, Giżycka) połozonych na linii kolejowej nr 38 (Białystok - Głomno).

Jak zmieniała (a w zasadzie pogarszała) się oferta spółki PKP Intercity w tej części Polski w latach 2008-2011? Można to przeanalizować na podstawie tabel z Sieciowych Rozkładów Jazdy Pociągów:


Rozkład jazdy pociągów 2008 / 2009

Tabele 535 i 510 dla odc. Białystok - Ełk - Korsze - Olsztyn Główny

P 18105  Rybak (Białystok – Szczecin Główny)
P 15105  Biebrza (Białystok – Gdynia Główna)
P 18503 Podlasiak (Białystok – Szczecin Główny) [18.XII-3.I oprócz: 24,25,31.XII; 19.VI-30.VIII]
P 15107  Konopnicka (Warszawa Zachodnia – Ełk) [od 1.IX jako KKA]
P 51106  Konopnicka (Ełk – Warszawa Zachodnia) [od 2.IX jako KKA]
P 81502  Podlasiak (Szczecin Główny – Białystok) [20.XII-5.I oprócz: 25,26.XII,1.I; 21.VI-1.IX]
P 51104  Biebrza (Gdynia Główna – Białystok)
P 81104  Rybak (Szczecin Główny – Białystok)
P 54507  Hutnik (Ełk – Racibórz) [20.VI - 31.VIII]
P 16112 Mamry (Suwałki – Wrocław Główny)
P 56501  Niegocin (Ełk – Wrocław Główny) [20.VI - 31.VIII]
P 45505  Hutnik (Racibórz – Ełk) [19.VI-30.VIII]
P 65501  Niegocin (Wrocław Główny – Ełk)
P 61113  Mamry (Wrocław Główny – Suwałki)

Tabela 530 dla odc. Białystok - Sokółka - Augustów - Suwałki

P 41501 Wigry (Bielsko-Biała Główna – Suwałki) [19/20.VI-30/31.VIII]
P 91001 Hańcza [RF] (Warszawa Zachodnia – Šeštokai)
P 51509 Niemen (Bydgoszcz Główna – Białystok / Suwałki) [19.VI-30.VIII]
P 31107 Kinga (Kraków Główny – Suwałki)               
P 14500 Wigry (Suwałki – Bielsko-Biała Główna) [20/21.VI-31.VIII]
P 91002 Hańcza [RF] (Šeštokai – Warszawa Zachodnia)
P 15508 Niemen (Suwałki / Białystok – Bydgoszcz Główna) [20.VI-31.VIII]
P 13106 Kinga (Suwałki – Kraków Główny)

Rozkład jazdy pociągów 2009 / 2010

Tabele 535 i 510 dla odc. Białystok - Ełk - Korsze - Olsztyn Główny

TLK 18105 (Białystok – Szczecin Główny)
TLK 45109  Tour de Pologne (Katowice - Białystok – Gdynia Główna)
TLK 54108  Tour de Pologne (Gdynia Główna – Białystok - Katowice)
TLK 81104 (Szczecin Główny – Białystok)
TLK 16517 (Suwałki – Wrocław Główny) [27.VI.-31.VIII]
TLK 61517 (Wrocław Główny – Suwałki) [26.VI.-30.VIII]

Tabela 530 dla odc. Białystok - Sokółka - Augustów - Suwałki

M 10011  Hańcza [RF] (Warszawa Zachodnia – Šeštokai)
M 10012 Hańcza [RF] (Šeštokai – Warszawa Zachodnia)

Rozkład jazdy pociągów 2010 / 2011

Tabele 535 i 510 dla odc. Białystok - Ełk - Korsze - Olsztyn Główny

TLK 18105  (Białystok – Szczecin Główny)
TLK 45109  Tour de Pologne (Katowice - Białystok – Gdynia Główna)
TLK 54108  Tour de Pologne (Gdynia Główna – Białystok - Katowice)
TLK 81104  (Szczecin Główny – Białystok)

Tabela 530 dla odc. Białystok - Sokółka - Augustów - Suwałki

M 10011  Hańcza [RF] (Warszawa Zachodnia – Šeštokai)
M 10012  Hańcza [RF] (Šeštokai – Warszawa Zachodnia)

Rozkład jazdy pociągów 2011 / 2012

Tabele 535 i 510 dla odc. Białystok - Ełk - Korsze - Olsztyn Główny

TLK 18105  Rybak (Białystok – Szczecin Główny)
TLK 45109  Pojezierze (Katowice - Białystok – Gdynia Główna)
TLK 54108  Pojezierze (Gdynia Główna – Białystok - Katowice)
TLK 81104  Rybak (Szczecin Główny – Białystok)

Tabela 530 dla odc. Białystok - Sokółka - Augustów - Suwałki

M 10011  Hańcza [RF] (Warszawa Zachodnia – Šeštokai)
M 10012  Hańcza [RF] (Šeštokai – Warszawa Zachodnia)


Jak można zauważyć, począwszy od grudnia 2009 roku na wyżej wymienionych odcinkach zaczęły w błyskawicznym tempie zanikać kolejne połączenia, kursujące przeważnie w okresie wakacyjnym. W moim przekonaniu odwoływanie pociągów, zwłaszcza w trakcie sezonu urlopowego (generującego zwiększone potoki podróżnych) było czymś niedopuszczalnym. Tym bardziej, iż wskazane w powyższym wykazie połączenia kursowały do miejsc atrakcyjnych pod względem turystycznym. Warto także dodać, iż pociągi kursujące na odc. Ełk - Olsztyn oraz Białystok - Suwałki prowadzone są trakcją spalinową. Kilkanaście tygodni temu na portalu miesięcznika "Rynek Kolejowy" znalazłem informację o zamiarze zakupu 10 lokomotyw spalinowych przez PKP IC. Czy wpłynie to na poprawę oferty przewoźnika w tej części Polski? Przekonamy się...

Nowości od blogera

Komentarze

Inne tematy w dziale Gospodarka